مقام امامت حضرت زهرا (س)
آیا همه ذریه صالح و عادل حضرت ابراهیم(علیهالسلام) به مقام امامت رسیدند؟
آیا حضرت زهرا هم به مقام امامت رسید؟
بر اساس دعای حضرت ابراهیم(علیهالسلام) همه ذریه صالح و عادل آن حضرت به مقام امامت رسیدند؛ البته امامت دو قسم است: امامت ملكوتی كه به ولایت مربوط است و امامت مُلكی كه رهبری و اداره امور را برعهده دارد.
مهمترین مقام همان امامت ملكوتی است؛ امامت ملكوتی به معنی عقاید، اخلاق، اعمال و عبادات انسانهاست كه به عالم بالا صعود میكند: ﴿ إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیِّبُ .1 امامت ملكوتی سلوكی معنوی است كه به مسلك، راهنما، صراط مستقیم و رهبر نیاز دارد. صراط مستقیم همان حق ممتدی است كه بین عبد و مولا كشیده شده است. راهنمای قافله عظیم عقاید، اخلاق و عبادات، عقیده، خُلق و عبادت معصوم است؛ یعنی نماز امام پیشاپیش همه نمازهاست و نمازهای امّت به دنبال آن بالا میرود. عقیده امام پیشاپیش حركت میكند و عقاید امّت به دنبال آن است. دلیل اینكه گفته میشود، كسی كه اول وقت نماز میخواند، به امام زمانش اقتدا كرده، این است كه چون امام زمان (علیهالسلام) اول وقت نماز میخواند، مثل این است كه انسان به آن حضرت اقتدا كرده است. در غیر این صورت، ممكن است امام در جایی باشند كه افق آن متفاوت باشد، بنابراین در شرق و غرب عالم، هركس نماز اول وقت بخواند، به امام زمانش اقتدا كرده است.
پس امامت ملكوتی، یعنی رهبری اخلاق، عقاید و اعمال، و بالاتر از همه، رهبری ارواح امت به عقیده، خُلق و عملِ امام موصوف است، چون همه این امور صفات ارواح است و ارواح اگر بخواهند صعود كنند، روح طیّب امام معصوم(علیهالسلام) پیشاپیش و راهنمای این كاروان است.
پس امام ارواح، روح امام است و امام عقاید و اخلاق، عقیده و خُلق امام؛ همه ذرّیه صالح و معصوم ابراهیم(علیهالسلام) چنین امامت ملكوتیای را دارا هستند كه بالاترین و برجستهترین آن به اهلبیت(علیهمالسلام) مربوط است كه وجود مبارك صدیقه كبراٍّ از مصادیق بارز این انوار پاك به شمار میآید.
امّا امامت مُلكی كه به معنی رهبری امور اجرایی است، به تماس با مردم و شركت در جنگ و صلح نیاز دارد و به مردها مربوط است و شامل زنها نمیشود.2
شکوری - گروه دین و اندیشه تبیان
1. سوره فاطر، آیه 10.
2. نسیم اندیشه، ج1، جوادی آملی